Bạn quan tâm đến văn hóa ẩm thực và nét đặc trưng của mỗi món ăn thì hãy cùng https://cakhohanam.org/ tham gia hành trình tìm hiểu về Cá kho tộ Hà Nam – Cá kho làng Vũ Đại, một món ăn quen thuộc và được nhiều người ưa thích.
Mặc dù, giá bán của một niêu cá khá cao, dao động trong khoảng 400.000 – 1000.000 đồng/ niêu nhưng vẫn được nhiều khách hàng trong và ngoài nước đặt mua vì món cá kho này khác hẳn với những món cá kho nơi khác, nó được kho với quy trình vô cùng công phu và mang hương vị đặc trưng riêng khác.
Khi kho cá các nghệ nhân chỉ sử dụng những con cá trắm đen nặng tối thiểu 3 kg được nuôi bằng cỏ và ốc nên trong mỗi ao người ta không nuôi nhiều mà thường nuôi vài con đến vài chục con. Để chuẩn bị cá kho trong dịp Tết thì vào khoảng tháng 10 Âm lịch các hộ chuyên kho cá đã phải đặt nuôi cá trắm đen ở khắp Hà Nam và đến đầu tháng Chạp lại đi gom cá về thả vào bể để kho dần.
Nồi dùng để kho cá phải là niêu đất đặt mua ở các lò gốm ở Thanh Hóa, Nghệ An. Những chiếc niêu đất này được nung bằng cỏ khô chứ không dùng than hoặc ga. Nguyên liệu để kho cá nhất định phải có đầy đủ những thứ như riềng, gừng, nước cốt chanh, nước mắm cốt, ớt tươi, sườn lợn, nước tương cua.
Cá trắm đen để nguyên vẩy, bỏ ruột, đầu, đuôi rồi để thật ráo nước mới cho vào niêu ướp gia vị. Rải đều lớp riềng thái to xuống đáy niêu để khỏi cháy. Tiếp theo là cho sườn lợn vào để khi chín cá sẽ ngậy và tất nhiên không thể thiếu gừng. Sau đó mới cho cá vào niêu . Chú ý chỉ dùng nước mắm và nước chanh vắt cùng với nước đường thắng đen để kho cá không được kho cá bằng nước lã. Trên cùng lại phủ một lớp riềng giã nhỏ chống mốc. Cá phải kho bằng củi nhãn và phải luôn giữ đều lửa để niêu cá chỉ sôi liu riu trong suốt quá trình kho cá dài khoảng 10-14 giờ. Kho cá là cả một nghệ thuật truyền thống chứa đựng những bí quyết riêng. Bạn có thể tìm hiểu chi tiết về cách làm món cá kho làng Đại Hoàng, cá kho Làng Vũ Đại tại đây: https://cakhohanam.org/cach-lam-mon-ca-kho-lang-dai-hoang-lang-vu-dai-ha-nam-ngon-tuyet/
Người kho cá nhiều kinh nghiệm chỉ cần ngửi mùi thơm bay ra cũng biết độ mặn ngọt của cá mà không cần mở vung. Chỉ nghe tiếng sôi cũng biết ngay trong niêu còn bao nhiêu nước để điều chỉnh lửa cho vừa. Điều đặc biệt, cá kho Vũ Đại (click here) không dùng hóa chất bảo quản nhưng có thể để được hàng tuần.